-
1 sensim
мало-помалу, понемногу, постепенно, потихоньку, едва заметно ( animos temptare L); исподволь (s. sine sensu aetas senescit C) -
2 tento
tempto (tento), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] toucher légèrement, tâter, manier. [st2]2 [-] tâter, sonder, examiner, éprouver, essayer, tenter, risquer. [st2]3 [-] chercher à atteindre, aspirer à. [st2]4 [-] chercher à gagner, solliciter, essayer de séduire, circonvenir, corrompre. [st2]5 [-] Vulg. tenter, tendre un piège, porter au mal. [st2]6 [-] toucher fortement, attaquer, assaillir, porter atteinte, attenter à. - tentare venas, Suet.: tâter le pouls. - tentare causas latentes, Virg.: rechercher les causes cachées. - tentare scientiam alicujus, Cic.: mettre à l'épreuve le savoir de qqn. - temptare fortunam belli: risquer la bataille. - morbo temptari, Hor.: être attaqué par la maladie, tomber malade. - temptare + inf.: essayer de. - temptare ut: essayer de.* * *tempto (tento), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] toucher légèrement, tâter, manier. [st2]2 [-] tâter, sonder, examiner, éprouver, essayer, tenter, risquer. [st2]3 [-] chercher à atteindre, aspirer à. [st2]4 [-] chercher à gagner, solliciter, essayer de séduire, circonvenir, corrompre. [st2]5 [-] Vulg. tenter, tendre un piège, porter au mal. [st2]6 [-] toucher fortement, attaquer, assaillir, porter atteinte, attenter à. - tentare venas, Suet.: tâter le pouls. - tentare causas latentes, Virg.: rechercher les causes cachées. - tentare scientiam alicujus, Cic.: mettre à l'épreuve le savoir de qqn. - temptare fortunam belli: risquer la bataille. - morbo temptari, Hor.: être attaqué par la maladie, tomber malade. - temptare + inf.: essayer de. - temptare ut: essayer de.* * *Tento, tentas, tentare. Columel. Taster, Tenter, Sonder, Experimenter, Essayer, Esprouver.\Tentabam spirarent annon aurae. Plaut. Je regardoye.\Tentare volui an ita dici possent. Cic. J'ay voulu essayer.\Animos tentare literis, nuntiis, donis, etc. Caes. Essayer si on pourra gaigner aucun par lettres, presents, ou autrement.\Impulsas tentauit pollice chordas. Ouid. Il a essayé si les cordes de sa harpe estoyent bien d'accord.\Experientia tentare. Varro. Esprouver quelque chose.\Tentare fidem polliciti. Ouid. Esprouver si ce qu'on nous a promis est veritable.\Tentari morbo. Cic. Estre affligé et vexé de maladie, Estre molesté, de, etc. Estre assailli de maladie.\Tentare pedes dicitur vinum. Virgil. Faire chanceler ceulx qui boyvent trop.\Tentare caput dicitur vinum. Plin. Troubler, Entester.\Tentare. Cic. Assaillir, Invader. -
3 sollicito
sollĭcĭto ( sōlĭ-), āvi, ātum, 1, v. a. [sollicitus], to disturb, stir, agitate, move; to distress, harass, make uneasy, vex, solicit, tempt, seduce, attract, induce.I.Lit., to stir, put in lively motion, move violently, disturb, shake, exercise ( poet. and in post-Aug. prose).A.Histri tela manu jacientes sollicitabant, Enn. ap. Macr. S. 6, 3 (Ann. v. 438 Vahl.): myropolas omnes sollicito;B.ubicumque unguentum est, ungor,
keep them busy, Plaut. Cas. 2, 3, 10:nec fas esse, quod sit fundatum perpetuo aevo, sollicitare suis.. ex sedibus,
Lucr. 5, 162:pinnisque repente sollicitant divum nocturno tempore lucos,
id. 4, 1008; 2, 965: teneram ferro sollicitavit humum, stirred, i. e. by the plough, Tib. 1, 7, 30; so,tellurem,
Verg. G. 2, 418:herbae, Quas tellus, nullo sollicitante (i. e. eam) dabat,
Ov. F. 4, 396:remis freta,
Verg. G. 2, 503:spicula dextrā,
id. A. 12, 404:totum tremoribus orbem,
Ov. M. 6, 699:stamina docto Pollice, pregn.,
excite by handling, id. ib. 11, 169 (v. II. B. 1. infra):stomachum vomitu, alvum purgatione,
to move, Cels. 1 praef. fin.: mox, velut aurā sollicitante, provecti longius, as if a breeze were moving us on, Quint. 12, prooem. 2:hic (spiritus naturae), quamdiu non... pellitur, jacet innoxius... ubi illum extrinsecus superveniens causa sollicitat, compellitque et in artum agit, etc.,
stirs up, Sen. Q. N. 6, 18, 2:sollicitavit aquas remis,
Claud. Rapt. Pros. 1, 2:lucus, qui primus anhelis sollicitatur equis,
id. Idyll. 1, 3:seu remige Medo sollicitatur Athos,
id. Ruf. 1, 336:Maenalias feras,
to hunt, Ov. Am. 1, 7, 14:ne salebris sollicitentur apes,
Col. 9, 8, 3.—Of a river:cum Danubius non jam radices nec media montium stringit, sed juga ipsa sollicitat,
Sen. Q. N. 3, 27, 9.—In mal. part., Ov. Am. 3, 7, 74; Mart. 11, 22, 4; 11, 46, 4; Petr. 20, 2.—To produce by stirring, excite, cause to come forth, to arouse, draw out (rare): radices in ipsā arbore sollicitando, by starting roots from the tree (cf. the context), Plin. 17, 13, 21, § 98; cf.:II.sollicitatur id in nobis quod diximus ante semen,
Lucr. 4, 1037.—Trop., = sollicitum facere.A. 1.Of the body (very rare and poet.):2.mala copia Aegrum sollicitat stomachum,
distresses, Hor. S. 2, 2, 43. —Of the mind; constr. with acc. of person, with animum, etc.(α).To fill with apprehension, cause fear, suspense of the mind, and anxiety for the future; and pass., = sollicitum esse, to be distressed, to torment one's self:(β).nunc ibo ut visam, estne id aurum ut condidi, quod me sollicitat miserum plurimis modis,
Plaut. Aul. 1, 1, 26: certo scio, non ut Flamininum sollicitari te, Tite, sic noctesque diesque, Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1:jamdudum equidem sentio, suspicio quae te sollicitet,
Plaut. Bacch. 4, 7, 50:sicine me atque illam operā tuā nunc miseros sollicitarier?
Ter. And. 4, 2, 6: egon' id timeo? Ph. Quid te ergo aliud sollicitat? id. Eun. 1, 2, 82; so id. Heaut. 2, 3, 10:aut quid sit id quod sollicitere ad hunc modum?
id. Hec. 4, 4, 54:me autem jam et mare istuc et terra sollicitat,
Cic. Q. Fr. 3, 3, 1:an dubitas quin ea me cura (pro genero et filio) vehementissime sollicitet?
id. Fam. 2, 16, 5:multa sunt quae me sollicitant anguntque,
id. Att. 1, 18, 1:ne cujus metu sollicitaret animos sociorum,
Liv. 45, 28 med.:cum Scipionem exspectatio successoris sollicitaret,
id. 30, 36 fin.:desiderantem quod satis est neque Tumultuosum sollicitat mare, Nec, etc.,
Hor. C. 3, 1, 26; cf. Mart. 7, 54, 2.—With de:de posteris nostris et de illā immortalitate rei publicae sollicitor, quae, etc.,
Cic. Rep. 3, 29, 41.— Hence, like verbs of fearing, with ne, that ( lest):et Quibus nunc sollicitor rebus! ne aut ille alserit, Aut uspiam ceciderit, etc.,
Ter. Ad. 1, 1, 11:sollicitari se simulans, ne in ejus perniciem conspirarent,
Amm. 14, 7, 9.—Also with quod, like verbs of emotion:me illa cura sollicitat angitque vehementer, quod... nihil a te, nihil ex istis locis... affluxit,
Cic. Q. Fr. 3, 3, 1.—More rarely, to grieve, afflict, make wretched:(γ).istuc facinus quod tuom sollicitat animum, id ego feci,
Plaut. Aul. 4, 10, 8:sed erile scelus me sollicitat,
id. Rud. 1, 3, 19: cur meam senectutem hujus sollicito amentiā? why do I make my old age miserable by, etc., Ter. And. 5, 3, 16:haec cura (ob miserum statum rei publicae) sollicitat et hunc meum socium,
Cic. Brut. 97, 331.—With subject-clause:nihil me magis sollicitat quam... non me ridere tecum,
Cic. Fam. 2, 12, 1.—To disturb the rest or repose of a person or community, to trouble, harass, = perturbare:B.quid me quaeris? quid laboras? quid hunc sollicitas?
Plaut. Ep. 5, 2, 15; so,quae roget, ne se sollicitare velis,
Ov. A. A. 1, 484:temeritas et libido et ignavia semper animum excruciant, et semper sollicitant,
Cic. Fin. 1, 16, 50:anxitudo, prona ad luctum et maerens, semperque ipsa se sollicitans,
id. Rep. Fragm. 2, 41, 68:quoniam rebellando saepius nos sollicitant,
Liv. 8, 13, 13:finitimi populi, qui castra, non urbem positam in medio ad sollicitandam omnium pacem crediderant,
to disturb the peace, id. 1, 21, 2:unde neque ille sollicitare quietae civitatis statum possit,
id. 21, 10, 12; so,pacem,
id. 34, 16 fin.:ira Jovis sollicitati prava religione,
id. 1, 31, 8:ea cura quietos (deos) sollicitat,
Verg. A. 4, 380:alium ambitio numquam quieta sollicitat,
Sen. Cons. Polyb. 4 (23), 2:eum non metus sollicitabit,
id. ib. 9 (28), 4: (voluptas) licet alia ex aliis admoveat, quibus totos partesque nostri sollicitet, id. Vit. Beat. 5, 4:et magnum bello sollicitare Jovem,
Ov. F. 5, 40:sollicitatque feros non aequis viribus hostes,
Luc. 4, 665:ut me nutricibus, me aviae educanti, me omnibus qui sollicitare illas aetates solent, praeferret,
Quint. 6, prooem. § 8: sollicitare manes, to disturb the dead by mentioning their names:parce, precor, manes sollicitare meos,
Ov. Tr. 3, 11, 32; cf.:cur ad mentionem defunctorum testamur, memoriam eorum a nobis non sollicitari?
Plin. 28, 2, 5, § 23.—Hence, pregn.:sollicito manes,
I disturb the dead, Ov. M. 6, 699:sollicitare umbras = ciere, citare, in necromancy,
Manil. 1, 93.—Without the idea of distress or uneasiness.1.To stir, rouse, excite, incite ( poet. and in post-Aug. prose):2.unicus est de quo sollicitamur honor,
Ov. F. 6, 10, 76:sollicitatque deas,
id. M. 4, 473:vanis maritum sollicitat precibus,
id. ib. 9, 683:quoque Musarum studium a nocte silenti Sollicitare solet, Claud. VI. Cons. Hon. praef. 12: cupidinem lentum sollicitas,
Hor. C. 4, 13, 6:labris quae poterant ipsum sollicitare Jovem,
Mart. 66, 16:me nova sollicitat, me tangit serior aetas,
Ov. Am. 2, 4, 45:deinde (luxuria) frugalitatem professos sollicitat,
Sen. Ep. 56, 10.—Hence,To attract, to tempt, to invite ( poet. and in post-Aug. prose):III.si quis dotatam uxorem habet, eum hominem sollicitat sopor,
Plaut. Most. 3, 2, 15 Lorenz:nullum sollicitant haec, Flacce, toreumata canem,
Mart. 12, 74, 5:cum, mira specie, feminarum sollicitaret oculos,
Val. Max. 4, 5, 1 ext.:non deest forma quae sollicitet oculos,
Sen. Ep. 88, 7:in his (praediis venalibus) me multa sollicitant,
Plin. Ep. 3, 19, 1:quibuscum delinimentis potest animos omnium sollicitat,
Just. 21, 1, 5:omni studio sollicitatum spe regni,
id. 8, 3, 8:in Graeciam Philippus cum venisset, sollicitatus paucarum civitatum direptione (i. e. spe diripiendi),
id. 9, 1:sollicitati praeda,
id. 23, 1, 10; 2, 13 fin.:te plaga lucida caeli... sollicitet,
Stat. Th. 1, 27:magno praemio sollicitatus,
bribed, Front. Strat. 3, 6, 4.—So, to attract the attention, occupy the mind:ut vix umquam ita sollicitari partibus earum debeamus ut non et summae meminerimus,
Quint. 11, 3, 151.—Transf., to incite one to do something.A. 1.Absol.:2.servum sollicitare verbis, spe promissisque corrumpere, contra dominum armare,
Cic. Deiot. 11, 30:non sollicitabit rursus agrarios?
id. Phil. 7, 6, 18:sollicitant homines imperitos Saxo et Cafo,
id. ib. 10, 10, 22: necare eandem voluit: quaesivit venenum;sollicitavit quos potuit,
id. Cael. 13, 31:Milo... quos ex aere alieno laborare arbitrabatur, sollicitabat,
Caes. B. C. 3, 22: quos ingenti pecuniae spe sollicitaverant vestri (sc. to murder Philip), Curt. 4, 1, 12:ipsam ingentibus sollicitare datis,
Ov. M. 6, 463:pretio sperare sollicitari animos egentium,
Cic. Cat. 4, 8, 17; Liv. 2, 42, 6; Nep. Paus. 3, 6.—So esp. milit. t. t.,= temptare (freq. in the historians), to strive to win over, tempt, instigate, incite to defection, attack, etc.:ad sollicitandas civitates,
Caes. B. G. 7, 63:Germanos Transrhenanos sollicitare dicebantur,
id. ib. 5, 2; so id. B. C. 3, 21; id. B. G. 5, 55; 6, 2; 7, 53;7, 54: servitia urbana sollicitare,
Sall. C. 24 fin.:nobilissimos Hispanos in Italiam ad sollicitandos populares... miserunt,
Liv. 24, 49, 8:vicinos populos haud ambigue sollicitari,
id. 8, 23, 2:ad continendas urbes, quas illinc Eumenes, hinc Romani sollicitabant,
id. 37, 8, 5:num sollicitati animi sociorum ab rege Perseo essent,
id. 42, 19 fin.:omnes sollicitatos legationibus Persei, sed egregie in fide permanere,
id. 42, 26 fin.; so,diu,
id. 31, 5, 8; 40, 57, 2; 41, 23, 7;45, 35, 8: interim qui Persas sollicitarent mittuntur,
Curt. 5, 10, 9; Suet. Oth. 5; id. Ner. 13; id. Tit. 9; Nep. Paus. 3, 6.—With ad and acc.:3.in servis ad hospitem necandum sollicitatis,
Cic. Cael. 21, 51:servum ad venenum dandum,
id. Clu. 16, 47:opifices et servitia ad Lentulum eripiendum,
Sall. C. 50, 1:qui ultro ad transeundum hostes vocabant sollicitabantque,
Liv. 25, 15, 5.—After in:cum milites ad proditionem, amicos ad perniciem meam pecunia sollicitet,
Curt. 4, 11, 1.—With ut: civitates sollicitant [p. 1722] ut in libertate permanere vellent, Caes. B. G. 3, 8:4.se sollicitatum esse ut regnare vellet,
Cic. Fam. 15, 2, 6:missis ad accolas Histri, ut in Italiam irrumperent sollicitandos, Liv 39, 35: Darei litterae quibus Graeci milites sollicitabantur ut regem interficerent,
Curt. 4, 10, 16.—With gen., gerund., and causa:5.comperi legatos Allobrogum tumultus Gallici excitandi causa a P. Lentulo esse sollicitatos,
Cic. Cat. 3, 2, 4.—With in and acc. (post-class.;6.the prevailing constr. in Just.): amicum in adulterium uxoris sollicitatum,
Just. 1, 7, 18:Alexander in Italiam sollicitatus,
urgently invited, id. 12, 2, 1:Iones sollicitare in partes suas statuit,
id. 2, 12, 1:qui Peloponnenses in societatem armorum sollicitaret,
id. 13, 5; so id. 13, 5, 10; 32, 4, 1; 29, 4, 5. —With acc. of abstract objects ( poet.):B.nuptae sollicitare fidem (= nuptam sollicitare ad fidem violandam),
to make attempts against, Ov. H. 16 (17), 4; cf. id. Am. 3, 1, 50; id. M. 6, 463; 7, 721; id. P. 3, 3, 50.—In gen., without implying an evil purpose, to induce, incite, stimulate, solicit, urge, invite, exhort, move ( poet. and in postAug. prose):antequam est ad hoc opus (historiam scribendi) sollicitatus,
induced to undertake this work, Quint. 10, 1, 74:quae Hecubae maritum posset ad Hectoreos sollicitare rogos,
Mart. 6, 7, 4:cum, sollicitatus ex urbe Roma (a Mithridate), praecepta pro se mitteret,
Plin. 25, 2, 3, § 6:sollicitandi (parentes) ad hunc laborem erant,
it was necessary to give inducements to the parents to undertake this labor, Sen. Ben. 3, 11, 1:cum juventutem ad imitationem sui sollicitaret,
id. Cons. Helv. 10, 10:alios Orientis regis ut idem postularent sollicitare temptavit,
Suet. Dom. 2:juvenum... corpora nunc pretio, nunc ille hortantibus ardens sollicitat dictis,
Stat. Th. 2, 485:sollicitat tunc ampla viros ad praemia cursu celeres,
id. ib. 6, 550:ut per praecones susceptores sollicitarent,
Just. 8, 3, 8:Alexander in Italiam a Tarentinis sollicitatus,
id. 12, 2, 1:avaritia sollicitatus (= permotus),
id. 32, 2, 1:sollicitatoque juvene ad colloquium,
allured him to the conference, id. 38, 1, 9:hoc maxime sollicitatus ad amicitiam,
Plin. 6, 22, 24, § 85:serpentes sollicitant ad se avis,
id. 8, 23, 35, § 85:hyaena ad sollicitandos canes,
id. 8, 30, 44, § 106:velut vacua possessione sollicitatus,
Just. 31, 3, 2:remansit in caelibatu, neque sollicitari ulla condicione amplius potuit (i. e. ad uxorem ducendam),
Suet. Galb. 5:quod me, tamquam tirunculum, sollicitavit ad emendum (signum),
Plin. Ep. 3, 6, 4:ut ex copia studiosorum circumspicias praeceptores quos sollicitare possimus (sc. ut huc veniant),
id. 4, 13, 11.—With inf. ( poet.):finemque expromere rerum sollicitat superos,
urgently implores to disclose the issue, Luc. 5, 69:cum rapiant mala facta bonos... sollicitor nullos esse putare deos,
Ov. Am. 3, 8, 36; cf.:sollicitat spatium decurrere amoris,
Lucr. 4, 1196.—With ne:maritum sollicitat precibus, ne spem sibi ponat in arte,
Ov. M. 9, 683. -
4 occupo [1]
1. occupo, āvī, ātum, āre (ob u. capio), einnehmen, I) eig.: 1) einen Ort od. einen Ggstd. einnehmen, besetzen, sich seiner bemächtigen, ihn in Beschlag nehmen, überrumpeln, Italiam praesidiis, Cic.: locum, Cic.: possessiones, Cic.: urbem, Liv.: regnum, Cic.: tyrannidem, Cic.: tempus occupandi res (die Staatsgewalt), Liv.: aditum, hineingehen, Verg.: currum, besteigen, Ov.: alqm amplexu, umarmen, Ov.: familiam optimam, in Beschlag nehmen, Plaut.: so auch Sextius noster eum occupavit, nahm ihn in Beschlag (er mußte durchaus Wohnung bei ihm nehmen), Cic. – 2) einen Ort od. Gegenstand besetzen, a) sich an etw. ansetzen, crustae occupant intus vasa omnia, in quis aquae fervent, Plin. 20, 95. – b) mit etw. besetzen = mit etwas anfüllen, urbem (sc. aedificiis), Liv.: polum nube, Hor.: aream fundamentis, Liv.: navem frumento, Auct. b. Afr. – c) v. Örtlichk. = einnehmen, urbs oram freti occupat, Mela: superna litora Padus occupat, Mela: Hercynia silva iter sexaginta dierum occupat, Mela. – II) übtr.: 1) überfallen, überraschen, a) femdl.: alqm, Liv. u. Curt.: alqm gladio, Verg., saxo, Ov.: mors ipsam occupat, ereilt sie, Ter.: sopor occupat artus, Verg.: si occupasset (nos) artior casus, wenn wir ins Gedränge kämen, Amm. – b) selten im freundlichen Sinne = überraschen, alqm, Hor. ep. 1, 7, 66. – 2) zuvor kommen, rates, Ov.: ortum solis, Curt.: Servilius Ahala Sp. Maelium regnum appetentem occupatum (indem er ihm in der Ausführung seines Vorhabens zuvorkam) interemit, Cic.: u. absol., albati equo Corace occupavere, kamen zuvor, gewannen den Vorsprung (beim Wettrennen), Plin. 8,160: dah. = zuerst etwas tun, iuvenem occupat, redet zuerst ihn an, Val. Flacc.: num quid vis? occupo, willst du etwas? rede ich ihn zuerst an, frage ich zuerst, Hor. – m. folg. Infin. (s. Dräger Hist. Synt.2 2, 320. M. Müller Liv. 1, 14, 4. Weißenb. Liv. 4, 30, 3. Fabri Liv. 21, 39, 10), castris castra conferre occupant, Enn. fr.: occupabo adire, will zuerst auf ihn zugehen, Plaut.: interdum rapere occupat, Hor.: occupant bellum facere, Liv.: occupavit Padum traicere, Liv.: occupat eventum telo temptare priorem, Sil. – 3) in Besitz nehmen, einnehmen, sich bemächtigen, v. Pers.: proximum quodque verbum, aufgreifen, Quint.: multum est primo aspectu oculos occupasse, gefesselt zu haben, Sen.: carnificis manum, dem Sch. ins Handwerk greifen, Curt.: falsis criminibus aures occupare, Curt.: animos eorum, qui audiunt, magnitudine rei, Cic.: validioris gratiam, zu gewinnen suchen, Curt.: admirationem, erzwingen, Sen.: proximos illi tamen occupavit Pallas honores, hat inne, Hor.: occ. nomen beati, beanspruchen, Hor.: occupandi temporis causa, um Zeit zu gewinnen, Sen. – v. Gemütszuständen usw., timor occupavit exercitum, Caes.: pavor occupat animos, Liv.: mentes Siculorum occupat superstitio, Cic.: occupati metu, Curt. – opinio vetus falsa occupavit et convaluit (hat Platz gegriffen und Wurzel gefaßt) m. folg. Acc. u. Infin., Gell. 4, 11, 1. – 4) in Beschlag nehmen, a) eine gewisse Zeit od. Zahl in Beschlag nehmen, wegnehmen, haec causa primos menses occupabit, Cael. in Cic. ep. 8, 10, 3: cum in mentem venit tres et sexaginta annos aeque multa volumina occupasse mihi, Liv. 31, 1, 3. – b) in Anspruch nehmen, beschäftigen, animum in funambulo, Ter.: homines occupatos hāc re, Plaut.: occupat res cogitatioaes hominum, Liv.: in apparando acerrime esse occupatum, Nep.: in patria funditus delenda occupatum et esse et fuisse, Cic.: occupati aliarum rerum curā, Liv.: occupatus variis cogitationibus iudex, Quint. Vgl. occupatus. – c) hindern, profluvium sanguinis occupat secantes, Curt.: ministeria aestu occupantur, Curt. – d) occupatum esse in alqa re, nur in etw. begriffen, auf etw. beschränkt sein, res enim sunt parvae, prope in singulis litteris atque interpunctionibus occupatae, Cic. Mur. 25. – 5) Geld irgendwo anlegen, pecuniam in pecore, Colum.: pecuniam grandi fenore, gegen hohe Zinsen anlegen, Cic.: pecunias apud alqm, Cic. – 6) beschleunigen, rasch ausführen, facinus, Iustin.: transitum, Iustin.: mortem manu, Flor.: preces, Sen. poët. – mit folg. Acc. u. Infin., sich beeilen, id nos priores facere occupabimus, Cato origg. 5. fr. 3. – / Archaist. Coni. Perf. occupassis, Plaut. most. 1097: occupassit, Plaut. asin. 818.
-
5 tempto
tempto, āvī, ātum, āre, betasten, befühlen, berühren, angreifen, I) im allg.: 1) eig.: a) übh.: ut res prope dicam manu temptari possit, Cornif. rhet.: pectora manibus, Ov.: pullos, befühlen, Colum.: flumen pede, berühren, versuchen, Cic.: ficum rostro, berühren, hinein- hacken, Ov.: catenas morsibus u. morsibus et ore, in die K. beißen, Flor. – b) als mediz. t.t.: venas, den Puls fühlen, Suet. u. Quint.: venas pollice, Ov. = 2) übtr.: a) nach etw. hinreichen, streben, caelestia, den Himmel in Anspruch nehmen, Hor.: auxilium, erspähen, Verg. – b) untersuchen, prüfen, auf die Probe stellen, maris altitudinem, mit dem Senkblei untersuchen, peilen, Isid. orig.: alcis patientiam, Cic.: se, Cic.: tempta, Chrysogonus quanti doceat, Iuven.: temptat, quae sit fortuna facillima, Verg. – c) versuchen, probieren, oppugnationem eiusdam castelli, Liv.: vigilias et cetera militiae munia, sich versuchen in usw., Tac.: belli fortunam, Cic.: bella frustra, vergeblich die Gewalt der Waffen versuchen, Eutr.: spem pacis, versuchen, ob Hoffnung auf Frieden sei, Liv.: spem triumphi, versuchen, ob man einen Triumph hoffen könne, Liv.: Thetim ratibus, das Meer befahren, Verg.: viam, Verg. u. Liv.: dubiam spem armorum, das Waffenglück versuchen, Vell.: tempt. aliquid (Ggstz. quiescere), Plin. ep.: liberi adhuc dimidiata verba temptantes, die noch erst zu lallen versuchen, Min. Fel. – mit folg. Fragesatz, temptavi, quid in eo genere possem, Cic.: temptat, benignusne an bonae frugi sies, Plaut. m. folg. Infin., aquā hostem prohibere, Hirt. b.G.: persuadere, Nep.: irasci, Verg.: (vestis) frustra temptata revelli, Ov. – m. folg. ut u. Konj., cum ille Romuli senatus temptaret, ut ipse gereret rem publicam, Cic.: ut sibi daretur provincia, Suet. – absol., tempta qua lubet, Plaut.: ne temptando cautiorem faceret, Hirt. b.G. – II) feindlich bedrohen, angreifen, in seine Gewalt zu bringen suchen (s. Fabri Liv. 21, 25, 10), 1) eig.: Achaiam, Caes.: opera, castella, Caes.: castra, Liv. u. Sen.: urbem, munitiones, Liv.: moenia scalis, Caes.: munitiones testudinibus ac musculis, Auct. b. Alex. – abs., reges populique finitumi bello temptare (sc. populum Romanum), Sall. – v. Wein, vina temptant caput, Plin. – v. der Jahreszeit, gravis autumnus omnem exercitum valetudine temptaverat, Caes. – von Krankheiten, scabies temptat oves, Verg.: morbe temptari, Cic.: latus aut renes morbo temptantur acuto, Hor. – 2) übtr.: a) sich an etw. vergreifen, populi Romani ius maiestatemque, Auct. b. Alex. 34, 2. – b) mit List, Bitten, Bestechung usw. angehen, bearbeiten, ausforschen, zu gewinnen suchen, aufregen, beunruhigen, alqm per Drusum, Cic.: animum alcis, Curt.: animos spe et metu, Cic.: animos ad res novas, Suet.: iras alcis, Lucan.: temptatis, quos idoneos rebantur, Tac.: temptata cohors, Tac.: a multis temptatus, von vielen angefochten, Nep.: iudicium pecuniā, zu bestechen suchen, Cic.: Iunonem, versuchen = zu verführen suchen, Tibull.: nationes, aufregen, Cic.: m. folg. indir. Fragesatz, unde creditur Domitianus occultis ad Cerialem nuntiis fidem eius temptavisse (in Versuchung geführt haben), an praesenti sibi exercitum imperiumque traditurus foret, Tac. hist. 4, 86. – m. folg. ut u. Konj., nequiquam temptati (angegangen), ut tum denique desisterent impediendo bello, Liv. 4, 55, 5; vgl. 29, 2, 3.
-
6 occupo
1. occupo, āvī, ātum, āre (ob u. capio), einnehmen, I) eig.: 1) einen Ort od. einen Ggstd. einnehmen, besetzen, sich seiner bemächtigen, ihn in Beschlag nehmen, überrumpeln, Italiam praesidiis, Cic.: locum, Cic.: possessiones, Cic.: urbem, Liv.: regnum, Cic.: tyrannidem, Cic.: tempus occupandi res (die Staatsgewalt), Liv.: aditum, hineingehen, Verg.: currum, besteigen, Ov.: alqm amplexu, umarmen, Ov.: familiam optimam, in Beschlag nehmen, Plaut.: so auch Sextius noster eum occupavit, nahm ihn in Beschlag (er mußte durchaus Wohnung bei ihm nehmen), Cic. – 2) einen Ort od. Gegenstand besetzen, a) sich an etw. ansetzen, crustae occupant intus vasa omnia, in quis aquae fervent, Plin. 20, 95. – b) mit etw. besetzen = mit etwas anfüllen, urbem (sc. aedificiis), Liv.: polum nube, Hor.: aream fundamentis, Liv.: navem frumento, Auct. b. Afr. – c) v. Örtlichk. = einnehmen, urbs oram freti occupat, Mela: superna litora Padus occupat, Mela: Hercynia silva iter sexaginta dierum occupat, Mela. – II) übtr.: 1) überfallen, überraschen, a) femdl.: alqm, Liv. u. Curt.: alqm gladio, Verg., saxo, Ov.: mors ipsam occupat, ereilt sie, Ter.: sopor occupat artus, Verg.: si occupasset (nos) artior casus, wenn wir ins Gedränge kämen, Amm. – b) selten im freundlichen Sinne = überraschen, alqm, Hor. ep. 1, 7, 66. – 2) zuvor-————kommen, rates, Ov.: ortum solis, Curt.: Servilius Ahala Sp. Maelium regnum appetentem occupatum (indem er ihm in der Ausführung seines Vorhabens zuvorkam) interemit, Cic.: u. absol., albati equo Corace occupavere, kamen zuvor, gewannen den Vorsprung (beim Wettrennen), Plin. 8,160: dah. = zuerst etwas tun, iuvenem occupat, redet zuerst ihn an, Val. Flacc.: num quid vis? occupo, willst du etwas? rede ich ihn zuerst an, frage ich zuerst, Hor. – m. folg. Infin. (s. Dräger Hist. Synt.2 2, 320. M. Müller Liv. 1, 14, 4. Weißenb. Liv. 4, 30, 3. Fabri Liv. 21, 39, 10), castris castra conferre occupant, Enn. fr.: occupabo adire, will zuerst auf ihn zugehen, Plaut.: interdum rapere occupat, Hor.: occupant bellum facere, Liv.: occupavit Padum traicere, Liv.: occupat eventum telo temptare priorem, Sil. – 3) in Besitz nehmen, einnehmen, sich bemächtigen, v. Pers.: proximum quodque verbum, aufgreifen, Quint.: multum est primo aspectu oculos occupasse, gefesselt zu haben, Sen.: carnificis manum, dem Sch. ins Handwerk greifen, Curt.: falsis criminibus aures occupare, Curt.: animos eorum, qui audiunt, magnitudine rei, Cic.: validioris gratiam, zu gewinnen suchen, Curt.: admirationem, erzwingen, Sen.: proximos illi tamen occupavit Pallas honores, hat inne, Hor.: occ. nomen beati, beanspruchen, Hor.: occupandi temporis causa, um Zeit zu gewinnen, Sen. – v. Gemütszuständen usw.,————timor occupavit exercitum, Caes.: pavor occupat animos, Liv.: mentes Siculorum occupat superstitio, Cic.: occupati metu, Curt. – opinio vetus falsa occupavit et convaluit (hat Platz gegriffen und Wurzel gefaßt) m. folg. Acc. u. Infin., Gell. 4, 11, 1. – 4) in Beschlag nehmen, a) eine gewisse Zeit od. Zahl in Beschlag nehmen, wegnehmen, haec causa primos menses occupabit, Cael. in Cic. ep. 8, 10, 3: cum in mentem venit tres et sexaginta annos aeque multa volumina occupasse mihi, Liv. 31, 1, 3. – b) in Anspruch nehmen, beschäftigen, animum in funambulo, Ter.: homines occupatos hāc re, Plaut.: occupat res cogitatioaes hominum, Liv.: in apparando acerrime esse occupatum, Nep.: in patria funditus delenda occupatum et esse et fuisse, Cic.: occupati aliarum rerum curā, Liv.: occupatus variis cogitationibus iudex, Quint. Vgl. occupatus. – c) hindern, profluvium sanguinis occupat secantes, Curt.: ministeria aestu occupantur, Curt. – d) occupatum esse in alqa re, nur in etw. begriffen, auf etw. beschränkt sein, res enim sunt parvae, prope in singulis litteris atque interpunctionibus occupatae, Cic. Mur. 25. – 5) Geld irgendwo anlegen, pecuniam in pecore, Colum.: pecuniam grandi fenore, gegen hohe Zinsen anlegen, Cic.: pecunias apud alqm, Cic. – 6) beschleunigen, rasch ausführen, facinus, Iustin.: transitum, Iustin.: mortem manu, Flor.: preces, Sen. poët. – mit folg.————Acc. u. Infin., sich beeilen, id nos priores facere occupabimus, Cato origg. 5. fr. 3. – ⇒ Archaist. Coni. Perf. occupassis, Plaut. most. 1097: occupassit, Plaut. asin. 818.———————— -
7 tempto
tempto, āvī, ātum, āre, betasten, befühlen, berühren, angreifen, I) im allg.: 1) eig.: a) übh.: ut res prope dicam manu temptari possit, Cornif. rhet.: pectora manibus, Ov.: pullos, befühlen, Colum.: flumen pede, berühren, versuchen, Cic.: ficum rostro, berühren, hinein- hacken, Ov.: catenas morsibus u. morsibus et ore, in die K. beißen, Flor. – b) als mediz. t.t.: venas, den Puls fühlen, Suet. u. Quint.: venas pollice, Ov. = 2) übtr.: a) nach etw. hinreichen, streben, caelestia, den Himmel in Anspruch nehmen, Hor.: auxilium, erspähen, Verg. – b) untersuchen, prüfen, auf die Probe stellen, maris altitudinem, mit dem Senkblei untersuchen, peilen, Isid. orig.: alcis patientiam, Cic.: se, Cic.: tempta, Chrysogonus quanti doceat, Iuven.: temptat, quae sit fortuna facillima, Verg. – c) versuchen, probieren, oppugnationem eiusdam castelli, Liv.: vigilias et cetera militiae munia, sich versuchen in usw., Tac.: belli fortunam, Cic.: bella frustra, vergeblich die Gewalt der Waffen versuchen, Eutr.: spem pacis, versuchen, ob Hoffnung auf Frieden sei, Liv.: spem triumphi, versuchen, ob man einen Triumph hoffen könne, Liv.: Thetim ratibus, das Meer befahren, Verg.: viam, Verg. u. Liv.: dubiam spem armorum, das Waffenglück versuchen, Vell.: tempt. aliquid (Ggstz. quiescere), Plin. ep.: liberi adhuc dimidiata verba temptan-————tes, die noch erst zu lallen versuchen, Min. Fel. – mit folg. Fragesatz, temptavi, quid in eo genere possem, Cic.: temptat, benignusne an bonae frugi sies, Plaut. m. folg. Infin., aquā hostem prohibere, Hirt. b.G.: persuadere, Nep.: irasci, Verg.: (vestis) frustra temptata revelli, Ov. – m. folg. ut u. Konj., cum ille Romuli senatus temptaret, ut ipse gereret rem publicam, Cic.: ut sibi daretur provincia, Suet. – absol., tempta qua lubet, Plaut.: ne temptando cautiorem faceret, Hirt. b.G. – II) feindlich bedrohen, angreifen, in seine Gewalt zu bringen suchen (s. Fabri Liv. 21, 25, 10), 1) eig.: Achaiam, Caes.: opera, castella, Caes.: castra, Liv. u. Sen.: urbem, munitiones, Liv.: moenia scalis, Caes.: munitiones testudinibus ac musculis, Auct. b. Alex. – abs., reges populique finitumi bello temptare (sc. populum Romanum), Sall. – v. Wein, vina temptant caput, Plin. – v. der Jahreszeit, gravis autumnus omnem exercitum valetudine temptaverat, Caes. – von Krankheiten, scabies temptat oves, Verg.: morbe temptari, Cic.: latus aut renes morbo temptantur acuto, Hor. – 2) übtr.: a) sich an etw. vergreifen, populi Romani ius maiestatemque, Auct. b. Alex. 34, 2. – b) mit List, Bitten, Bestechung usw. angehen, bearbeiten, ausforschen, zu gewinnen suchen, aufregen, beunruhigen, alqm per Drusum, Cic.: animum alcis, Curt.: animos spe et metu, Cic.: animos ad res novas, Suet.: iras alcis, Lucan.: tempta-————tis, quos idoneos rebantur, Tac.: temptata cohors, Tac.: a multis temptatus, von vielen angefochten, Nep.: iudicium pecuniā, zu bestechen suchen, Cic.: Iunonem, versuchen = zu verführen suchen, Tibull.: nationes, aufregen, Cic.: m. folg. indir. Fragesatz, unde creditur Domitianus occultis ad Cerialem nuntiis fidem eius temptavisse (in Versuchung geführt haben), an praesenti sibi exercitum imperiumque traditurus foret, Tac. hist. 4, 86. – m. folg. ut u. Konj., nequiquam temptati (angegangen), ut tum denique desisterent impediendo bello, Liv. 4, 55, 5; vgl. 29, 2, 3. -
8 littera
littĕra (less correctly lītĕra), ae, f. [lino, q. v.], a letter, a written sign or mark signifying a sound.I.Lit.:II.cubitum hercle longis litteris signabo jam usquequaque, si quis, etc.,
Plaut. Rud. 5, 2, 7:quid hae locuntur litterae?
id. Bacch. 4, 7, 3; cf.: quid istae narrant? Tox. Perconctare ex ipsis;ipsae tibi narrabunt,
id. Pers. 4, 3, 29:sus rostro si humi A litteram impresserit,
Cic. Div. 1, 13, 23:priscarum litterarum notae,
id. ib. 2, 41, 85:maximis litteris incisum,
id. Verr. 2, 2, 63, § 154 fin.:lenis appellatio litterarum,
id. Brut. 74, 159:suavis appellatio litterarum,
Quint. 11, 3, 35:quae si nostris litteris scribantur,
id. 12, 10, 28 litterarum ordine, in alphabetical order, Plin. 37, 9, 54, § 138:verba primis litteris notare, Prob. de Not. Signif. 1 Huschke: digerere in litteram,
to arrange alphabetically, Sen. Ep. 68, 18: scire litteras, [p. 1072] to be able to read and write, Plaut. Truc. 4, 2, 23; Vitr. 1, 1, 14:nescire litteras,
not to be able to read and write, id. Clem. 2, 1, 2; Suet. Ner. 10:scribere aureis litteris,
Gai. Inst. 2, 77:scientia litterarum,
the art of writing, Dig. 29, 2, 93:facere litteram or litteras,
to write, Plaut. As. 4, 1, 22; Cic. Ac. 2, 2, 6.—In the language of comedy:homo trium litterarum, i. e. fur,
a thief, Plaut. Aul. 2, 4, 46: litteram ex se longam facere, i. e. to make an I by hanging perpendicularly, to hang one's self:neque quicquam meliust mihi, ut opinor, quam ex me ut faciam litteram longam, meum laqueo collum quando obstrinxero,
id. ib. 1, 1, 37:littera salutaris, i. e. A. (absolvo) and tristis, i. e. C. (condemno), which were put on the voting-tablets,
Cic. Mil. 6, 15.—Transf.A.Sing.1.A word, a line:2.ad me litteram numquam misit,
Cic. Fam. 2, 17, 6: ad litteram, word for word, literally:locum ad litteram subjeci,
Quint. 9, 1, 15.—A handwriting:B.Alexidis manum amabam, quod tam prope accedebat ad similitudinem tuae litterae,
Cic. Att. 7, 2, 3; cf.:arguit ipsorum quos littera,
Juv. 13, 138 (v. also infra B. 1. fin.).—Usually plur.1.Littĕrae, ārum, f., a letter, epistle: litteras resignare, to unseal or open a letter, Plaut. Trin. 3, 3, 65:2.ut litterarum ego harum sermonem audio,
id. Ps. 1, 1, 97; Cic. Att. 1, 13, 1:dare alicui litteras ad aliquem,
id. Cat. 3, 4, 9:litteras mittere,
id. Att. 5, 21, 2:reddere alicui,
id. ib. 5, 21, 4:accipere,
id. ib. 5, 21, 7:remittere,
id. ib. 11, 16, 4:nullas iis praeterquam ad te et ad Brutum dedi litteras,
id. Fam. 3, 7, 1:queri apud aliquem per litteras,
id. Att. 5, 21, 13: invitare aliquem perlitteras id. ib. 13, 2, 2:civitatum animos litteris temptare,
Caes. B. C. 1, 40, 1: litterae missae, a letter sent by a person: litterae allatae, a letter received: hence, liber litterarum missarum et allatarum, a letter-book:L. M. (i. e. litterae missae)... L. A. (i. e. litterae allatae), etc.,
Cic. Font. 4, 8; id. Verr. 2, 3, 71, § 167.—In poets also sometimes in sing.:quam legis a rapta Briseide littera venit,
Ov. H. 3, 1; 5, 2; id. M. 9, 515; Tib. 3, 2, 27; Mart. 10, 73 al.—A writing, document, paper:3.litterae publicae,
Cic. Verr. 2, 4, 63, § 140; 2, 4, 16, § 35; esp. a written acknowledgment:littera poscetur,
Ov. A. A. 1, 428.—An account-book:4.ratio omnis et litterae,
Cic. Quint. 11, 37; id. Verr. 2, 4, 12, § 27.—An edict, ordinance:5.praetoris litterae,
Cic. Verr. 2, 5, 22, § 56:litteras revocavit,
letter of appointment, commission, Suet. Vesp. 8. —Written monuments, records, literature:6.abest historia litteris nostris,
is wanting in our literature, Cic. Leg. 1, 2, 5:Graecae de philosophia litterae,
philosophical literature, id. Div. 2, 2, 5:genus hoc scriptionis nondum satis Latinis litteris illustratae,
id. Brut. 64, 228; id. Tusc. 1, 1, 1; id. Fin. 1, 2, 4:Graecis litteris studere,
id. Brut. 20, 78:damnum Hortensii interitu Latinae litterae fecerunt,
id. ib. 33, 125:nullam artem litteris sine interprete et sine aliqua exercitatione percipi posse,
merely from books, id. Fam. 7, 19:quod litteris exstet, Pherecydes primum dixit animos hominum esse sempiternos,
id. Tusc. 1, 16, 38:parvae et rarae per eadem tempora litterae fuere,
Liv. 6, 1, 2; 7, 3, 6:Etruscae,
id. 9, 36, 3:paucissimos adhuc eloquentes litterae Romanae tulerunt,
Quint. 10, 1, 123: amor litterarum, id. prooem. 6.—History, inasmuch as it is derived from written monuments:7.cupidissimus litterarum fuit,
Nep. Cat. 3, 1; id. Pelop. 1:parvae et rarae per eadem tempora litterae fuere,
Liv. 6, 1.—Literary labor, composition:8.omnis varietas litterarum mearum,
Cic. Fam. 15, 4, 12:non nihil temporis tribuit litteris,
Nep. Hann. 13, 2.—An inscription, Ov. M. 11, 706.—9.Learning, the sciences, liberal education, scholarship, letters:sit mihi orator tinctus litteris: audierit aliquid, legerit,
Cic. de Or. 2, 20, 85:erant in eo plurimae litterae,
id. Brut. 76, 265:homo communium litterarum, et politioris humanitatis non expers,
id. de Or. 2, 7, 28:homo sine ingenio, sine litteris,
id. Verr. 2, 4, 44, § 98:fuit in illo ingenium, ratio, memoria, litterae, cura, cogitatio, diligentia,
id. Phil. 2, 45, 116:mihi nihil libri, nihil litterae, nihil doctrina prodest,
id. Att. 9, 10, 2:litterarum scientia,
id. Brut. 42, 153:litterarum coguitio,
id. de Or. 3, 32, 127: nescire litteras, to be without a liberal education, id. Brut. 74, 259:altiores litterae,
magic, Plin. 14, 4, 5, § 51.—Comically of the art of love: Litteras didicisti;quando scis, sine alios discere,
Plaut. Truc. 4, 2, 22. -
9 Litterae
littĕra (less correctly lītĕra), ae, f. [lino, q. v.], a letter, a written sign or mark signifying a sound.I.Lit.:II.cubitum hercle longis litteris signabo jam usquequaque, si quis, etc.,
Plaut. Rud. 5, 2, 7:quid hae locuntur litterae?
id. Bacch. 4, 7, 3; cf.: quid istae narrant? Tox. Perconctare ex ipsis;ipsae tibi narrabunt,
id. Pers. 4, 3, 29:sus rostro si humi A litteram impresserit,
Cic. Div. 1, 13, 23:priscarum litterarum notae,
id. ib. 2, 41, 85:maximis litteris incisum,
id. Verr. 2, 2, 63, § 154 fin.:lenis appellatio litterarum,
id. Brut. 74, 159:suavis appellatio litterarum,
Quint. 11, 3, 35:quae si nostris litteris scribantur,
id. 12, 10, 28 litterarum ordine, in alphabetical order, Plin. 37, 9, 54, § 138:verba primis litteris notare, Prob. de Not. Signif. 1 Huschke: digerere in litteram,
to arrange alphabetically, Sen. Ep. 68, 18: scire litteras, [p. 1072] to be able to read and write, Plaut. Truc. 4, 2, 23; Vitr. 1, 1, 14:nescire litteras,
not to be able to read and write, id. Clem. 2, 1, 2; Suet. Ner. 10:scribere aureis litteris,
Gai. Inst. 2, 77:scientia litterarum,
the art of writing, Dig. 29, 2, 93:facere litteram or litteras,
to write, Plaut. As. 4, 1, 22; Cic. Ac. 2, 2, 6.—In the language of comedy:homo trium litterarum, i. e. fur,
a thief, Plaut. Aul. 2, 4, 46: litteram ex se longam facere, i. e. to make an I by hanging perpendicularly, to hang one's self:neque quicquam meliust mihi, ut opinor, quam ex me ut faciam litteram longam, meum laqueo collum quando obstrinxero,
id. ib. 1, 1, 37:littera salutaris, i. e. A. (absolvo) and tristis, i. e. C. (condemno), which were put on the voting-tablets,
Cic. Mil. 6, 15.—Transf.A.Sing.1.A word, a line:2.ad me litteram numquam misit,
Cic. Fam. 2, 17, 6: ad litteram, word for word, literally:locum ad litteram subjeci,
Quint. 9, 1, 15.—A handwriting:B.Alexidis manum amabam, quod tam prope accedebat ad similitudinem tuae litterae,
Cic. Att. 7, 2, 3; cf.:arguit ipsorum quos littera,
Juv. 13, 138 (v. also infra B. 1. fin.).—Usually plur.1.Littĕrae, ārum, f., a letter, epistle: litteras resignare, to unseal or open a letter, Plaut. Trin. 3, 3, 65:2.ut litterarum ego harum sermonem audio,
id. Ps. 1, 1, 97; Cic. Att. 1, 13, 1:dare alicui litteras ad aliquem,
id. Cat. 3, 4, 9:litteras mittere,
id. Att. 5, 21, 2:reddere alicui,
id. ib. 5, 21, 4:accipere,
id. ib. 5, 21, 7:remittere,
id. ib. 11, 16, 4:nullas iis praeterquam ad te et ad Brutum dedi litteras,
id. Fam. 3, 7, 1:queri apud aliquem per litteras,
id. Att. 5, 21, 13: invitare aliquem perlitteras id. ib. 13, 2, 2:civitatum animos litteris temptare,
Caes. B. C. 1, 40, 1: litterae missae, a letter sent by a person: litterae allatae, a letter received: hence, liber litterarum missarum et allatarum, a letter-book:L. M. (i. e. litterae missae)... L. A. (i. e. litterae allatae), etc.,
Cic. Font. 4, 8; id. Verr. 2, 3, 71, § 167.—In poets also sometimes in sing.:quam legis a rapta Briseide littera venit,
Ov. H. 3, 1; 5, 2; id. M. 9, 515; Tib. 3, 2, 27; Mart. 10, 73 al.—A writing, document, paper:3.litterae publicae,
Cic. Verr. 2, 4, 63, § 140; 2, 4, 16, § 35; esp. a written acknowledgment:littera poscetur,
Ov. A. A. 1, 428.—An account-book:4.ratio omnis et litterae,
Cic. Quint. 11, 37; id. Verr. 2, 4, 12, § 27.—An edict, ordinance:5.praetoris litterae,
Cic. Verr. 2, 5, 22, § 56:litteras revocavit,
letter of appointment, commission, Suet. Vesp. 8. —Written monuments, records, literature:6.abest historia litteris nostris,
is wanting in our literature, Cic. Leg. 1, 2, 5:Graecae de philosophia litterae,
philosophical literature, id. Div. 2, 2, 5:genus hoc scriptionis nondum satis Latinis litteris illustratae,
id. Brut. 64, 228; id. Tusc. 1, 1, 1; id. Fin. 1, 2, 4:Graecis litteris studere,
id. Brut. 20, 78:damnum Hortensii interitu Latinae litterae fecerunt,
id. ib. 33, 125:nullam artem litteris sine interprete et sine aliqua exercitatione percipi posse,
merely from books, id. Fam. 7, 19:quod litteris exstet, Pherecydes primum dixit animos hominum esse sempiternos,
id. Tusc. 1, 16, 38:parvae et rarae per eadem tempora litterae fuere,
Liv. 6, 1, 2; 7, 3, 6:Etruscae,
id. 9, 36, 3:paucissimos adhuc eloquentes litterae Romanae tulerunt,
Quint. 10, 1, 123: amor litterarum, id. prooem. 6.—History, inasmuch as it is derived from written monuments:7.cupidissimus litterarum fuit,
Nep. Cat. 3, 1; id. Pelop. 1:parvae et rarae per eadem tempora litterae fuere,
Liv. 6, 1.—Literary labor, composition:8.omnis varietas litterarum mearum,
Cic. Fam. 15, 4, 12:non nihil temporis tribuit litteris,
Nep. Hann. 13, 2.—An inscription, Ov. M. 11, 706.—9.Learning, the sciences, liberal education, scholarship, letters:sit mihi orator tinctus litteris: audierit aliquid, legerit,
Cic. de Or. 2, 20, 85:erant in eo plurimae litterae,
id. Brut. 76, 265:homo communium litterarum, et politioris humanitatis non expers,
id. de Or. 2, 7, 28:homo sine ingenio, sine litteris,
id. Verr. 2, 4, 44, § 98:fuit in illo ingenium, ratio, memoria, litterae, cura, cogitatio, diligentia,
id. Phil. 2, 45, 116:mihi nihil libri, nihil litterae, nihil doctrina prodest,
id. Att. 9, 10, 2:litterarum scientia,
id. Brut. 42, 153:litterarum coguitio,
id. de Or. 3, 32, 127: nescire litteras, to be without a liberal education, id. Brut. 74, 259:altiores litterae,
magic, Plin. 14, 4, 5, § 51.—Comically of the art of love: Litteras didicisti;quando scis, sine alios discere,
Plaut. Truc. 4, 2, 22. -
10 sensim
sēnsim, Adv. (sentio, sensus), nur od. kaum merklich, allgemach, allmählich, unter der Hand, nach und nach, mit Weile (Ggstz. repente, citato gradu, cursim), sensim sine sensu, allgemach, Cic.: amicitias sensim dissuere (Ggstz. repente praecīdere), Cic.: s. super attollere limen pedes, Plaut.: sensim reprehendi, Nep.: s. recedere, Curt.: temptare animos, Liv.: queri, Phaedr.: pavescere, Gell.
-
11 sensim
sēnsim, Adv. (sentio, sensus), nur od. kaum merklich, allgemach, allmählich, unter der Hand, nach und nach, mit Weile (Ggstz. repente, citato gradu, cursim), sensim sine sensu, allgemach, Cic.: amicitias sensim dissuere (Ggstz. repente praecīdere), Cic.: s. super attollere limen pedes, Plaut.: sensim reprehendi, Nep.: s. recedere, Curt.: temptare animos, Liv.: queri, Phaedr.: pavescere, Gell. -
12 Волновать
- tangere (animum alicujus); agere (freta ventus agit); agitare; turbare (mare ventorum vi); temptare (tentare) (animos popularium); ciere; concitare; movere; emovere; commovere; vegere; calefacere;• это его и волнует - hoc male habet virum;
-
13 Сила
- vis (corporis; equi; veneni; flammae; morbi; consuetudinis); virtus (animi; corporis); pollentia; potentia; potestas; nervus (omnibus nervis contendendum est; nervi oratorii); robur, -oris n; sucus; manus, -us f; mucro, -onis m; ops, opis f; arma, -orum n; copiae;• движущая сила - nervus (nervi belli - pecunia infinita; nervi conjurationis); motoria vis;
• вооружённые силы - armata vis; praesidium (Italia tenetur praesidiis);
• притягательная сила - vis attractrix;
• отталкивающая сила - vis repulsiva;
• центробежная сила - vis centrifuga;
• центростремительная сила - vis centripeta;
• по мере сил моих - pro modulo meo; pro viribus; pro virili parte;
• свыше сил - supra vires;
• это не в моих силах - non est nostri ingenii;
• общими силами - sociatis viribus;
• со всей силой - summa (maxima) vi; делать что-л. изо всех сил - ventis remisque facere aliquid;
• обладать силой - vi gaudere;
• иметь силу - valere (haec lex valet in omnes; hoc in caesarem non valet);
• иметь силу договора - foederis vim habere;
• силой заставить кого-л. - vim alicui afferre;
• применить силу к кому-л. - vim facere in aliquem;
• прорваться силой через теснину - vim facere per fauces;
• попытаться прорваться силой - iter per vim temptare;
• вступать, входить в силу - valere (lex valet);
• в силу роковой случайности - vitio fortunae;
• придавать удару новую силу - dare animos plagae;
• всеми доступными мне силами - quacumque vi possim;
• своими силами - sponte (nec sua sponte, sed eorum auxilio);
• сущность счастливой жизни я усматриваю целиком в силе духа - totam vim beate vivendi in animi robore pono;
• жизненная сила - vigor;
• подтачивать силу - mutare vigorem;
• сил не стало - torpent vires;
Перевод: со всех языков на все языки
со всех языков на все языки- Со всех языков на:
- Все языки
- Со всех языков на:
- Все языки
- Английский
- Латинский
- Немецкий
- Русский
- Французский